اولویت‌دهی به نوآوری در شرایط امروزی، کلید رشد برای شرایط پس از بحران است. واژه بحران (Crisis) در زبان چینی مرکب از دو کلمه است، یکی «خطر» را نشان می‌دهد و دیگر «فرصت». واقعیت این است که بحران ترکیبی از هر دو واژه است، هم خطری را پیش روی ما قرار می‌دهد و هم فرصتی را در اختیارمان می‌گذارد.
بحران همه‌گیری کرونا هم به همین شکل است، از یک‌سو ما را با خطر روبهرو کرده و از سوی دیگر فرصتی برای نوآوری فراهم آورده‌است. موسسه مکنزی مطالعه‌ای بر روی بیش از ۲۰۰ سازمان در دوران همه‌گیری کرونا انجام داده و به نتایجی قابل توجه در رابطه با مقوله نوآوری دست پیدا کرده‌است.
بیش از دو سوم از مدیران عاملی که در نظرسنجی موسسه مکنزی شرکت کرده‌اند، گفته‌اند بحران کرونا فرصت‌هایی را برای رشد و نوآوری برایشان فراهم کرده‌است. با این حال اکثر آن‌ها آمادگی لازم را برای ایجاد نوآوری ندارند.
نکته اصلی این است که دیدن فرصت‌ها به معنای بهره گرفتن از آن‌ها نیست. در واقع عوامل متفاوتی دست به دست هم می‌دهند تا کسب‌وکارها در مسیر نوآوری قدم بردارند. به‌علاوه اهالی آن صنعت یا کسب‌وکار، همگی باید به این درک برسند که نوآوری برایشان امری ضروری است. برای مثال طبق مطالعات موسسه مکنزی، نوآوری در محصولات و کالاهای پزشکی و دارویی در دوران همه‌گیری کرونا بسیار رواج یافت. دلیل اصلی این بود که اهالی این بخش، به این درک رسیده بودند که نوآوری برایشان ضرورت دارد.
قضیه نوآوری
در شرایط بحرانی نظیر همه‌گیری کرونا، شرکت‌ها و کسب‌وکارها به چهار دلیل باید روی نوآوری تمرکز کنند. این چهار دلیل از این قرارند:
- بهبود شرایط کسب‌وکار
- بهره‌گیری از فرصت‌ها
- به حداقل رساندن خطرات
- ایجاد شفافیت در مسیرهای پرچالش
در واقع این چهار مورد به نوعی محرک و انگیزه برای اهالی کسب‌وکارها فراهم می‌کنند تا در مسیر نوآوری گام بردارند. در شرایط بحرانی، نیازهای مشتریان تغییر می‌کند، به همین خاطر است که مدیران و اهالی کسب‌وکار، باید از طریق ایجاد نوآوری، با نیازهای جدید مشتری هم‌سو شوند.
براساس مطالعات موسسه مکنزی، شرکت‌هایی که در دوران بحرانی، تمرکز خود را روی نوآوری می‌گذارند و در این زمینه سرمایه‌گذاری می‌کنند، در درازمدت نسبت به رقبای خود، زودتر به بهبود دست پیدا می‌کنند و عملکرد بهتری نسبت به رقبا خواهند داشت.
بحرانی که اکنون در قالب همه‌گیری کرونا در حال تجربه آن هستیم، هزینه‌های جانی و مالی بسیاری به همراه داشته‌است. اما همین هزینه‌ها می‌توانند فرصتی را برای برهم‌زنندگی و تحول در کسب‌وکارها فراهم کنند. به همین خاطر است که مدیران باید به فکر بهره‌گیری از این موقعیت باشند.
پویایی رمز موفقیت است
بازارها در شرایط بحرانی، با چالش ابهام مواجه می‌شوند. در این شرایط، تلاش برای پویایی و کشف راه‌های تازه می‌تواند به ایجاد مسیری شفاف، کمک کند. به همین خاطر است که نوآوری در این موقعیت، ابزاری کاربردی شناخته می‌شود.
رویکرد مدیران در شرایط بحرانی باید این باشد که موقعیت را به صورت دقیق تجزیه‌وتحلیل کنند تا قدرت کشف برسند یعنی ابعاد ناشناخته ماجرا را در شرایط بحرانی کشف کنند.
هنری فورد سال‌ها پیش گفت: «اگر از مردم پرسیده بودم چه می‌خواهند، می‌گفتند اسب‌هایی که سریع‌تر بدوند!» مدیران در شرایط بحرانی باید با نیازهای مشتریانِ کسب‌وکار خود آشنا شوند و نوآوری را در جهت رفع این نیازها به کار گیرند.
بحران‌ها اصولا الگوهای موجود را تغییر می‌دهند. اما این تغییرات الزاما منفی نیست. گاهی همین تغییرات می‌توانند بازار را جذاب‌تر کنند. در واقع این تغییرات، نقطه آغازی برای تکامل هستند. به همین خاطر است که تکامل اکثر مواقع در شرایط بحرانی رخ می‌دهد. یعنی به دنبال هر بحران، می‌توان چشم‌انتظار تکامل بود مشروط به اینکه به تغییرات ناشی از آن بحران، بها داده شده باشد.
سازمان‌ها برای ایجاد نوآوری در شرایط بحرانی باید ابتدا مفهوم نوآوری را درک کرده باشند. سپس برای ایجاد نوآوری، متعهد شوند و در راستای ایجاد نوآوری برای رسیدن به رشد، با مسئولیت‌پذیری تک‌تک اعضای کسب‌وکار، تلاش کنند.