گسترش فعالیتهای دیجیتالی یکی از مهمترین چالشهایی است که این روزها بازیگران بیمه با آن مواجهاند. از یک سو تفکر سنتی حاکم بر این بخش اقتصادی، فضای بروز و ظهور ایدههای نو را گرفته است. از سوی دیگر، ذات این صنعت به سختی میتواند ریسکهای تازه را بپذیرد و با آنها مواجه شود. به همین سبب اینشورتکها همواره در تقابل با شرکتهای بیمه و در ورای آن در رویارویی با نهادهای قانونگذار ناخواسته دچار انفعال هستند. انفعالی که شاید بعد از علت مقاومت پیکره سخت و لخت صنعت بیمه باید در نداشتن هستهای منسجم در بیان مطالبات و خواستههای این کسبوکارهای نوپای بیمهای علت آن را جستوجو کرد.
نداشتن صدایی واحد برای بیان مطالبات، عدم آشنایی و درک صحیح از مدل کسب و کار اینشورتکها از سوی نهادهای بالادستی و به تبع آن مقاومتهایی که در پذیرش آنها در صنعت صورت میگیرد و از همه مهم تر نداشتن پایگاهی برای ارتباط گیری با شرکت های بیمه و نهادهای سیاست گذار در تفهیم کارکردها از دلایلی شد که دست آخر تعدادی از استارتاپ های بیمهای کشور در اقدامی خودجوش آستین بالا زدند و با دعوت از دیگر همراهان اکوسیستم نوآوری در بیمه ترتیب یک دورهمی ساده اما موثر را دادند، جمعی که شاید در قالب جمعی دوستانه برای بیان چالش ها و معضلات خود دور هم جمع شده بودند ولیکن به ایدهای بزرگ رسیدند. به خلق نهادی برای همافزایی و همگراییهای بیشتر. برای ترسیم یک اتفاق موثر در گستره صنعت بیمه. برای یک اتفاق خوب!
در دورهمی استارتاپ های بیمه ای کشور میشد چهرهها و نام های آشنای عرصه نوآوری در صنعت بیمه را دید. کسانی که برای همه آنهایی که این روزها دغدغه نوآوری و تحول و نه تغییر را دارند آشنا هستند. نام هایی مانند بیمه بازار و هشتگ بیمه. لیتیوم و ایمنتا و سایبرنس. آپولو و مرکوری و اینشورتاک. موبیمه و آورانتک و رایینتک و بسیاری دیگر. همه آمده بودند تا دیداری تازه کنند با دوستانی که فشار رگولاتوری و قضاوت هایی نه چندان به واقع از استارتاپ های بیمه ای آن ها را دور همم جمع آورد تا به بیان معضلات و چالش های این روزهای خود بپردازند و در نهایت چاره ای بیندیشند.
برای بیان مطالبات همصدا باشیم نه تکصدا
«حقیقت این است که هر کدام از استارتاپهایی که در زمینه نوآوری به دست به کار شده اند امروز با دغدغه های فراوانی رو به رو هستند. مهم ترین مشکل امروز اینشورتکها در تعامل با بیمه مرکزی و نهادی بالادستی تک صدایی است. امروز نهادهای بالادستی به سبب عدم شناخت کافی از رویکردهایی که اینشورتکها در این سال ها در پیش گرفته اند ناخودآگاه با وضع قوانین و لوایح به جای تسهیل در روند اجرای فعالیت های نوآورانه بعضا مشکلات و چالش های تازه ای به وجود می آورند که البته همه این مسایل صرفا به دلیل عدم داشتن یک پل ارتباطی روشن و مشخص بین بیمه مرکزی و دیگر نهادهای قانون گذار و کسب و کارهای نوپایی است که با مدل های کسب و کار امروزی وارد عمل شده اند.»
به عقیده حامد کاظمی بنیانگذار مرکوری که یکی از حامیان اصلی برگزاری این گردهمایی به شمار می رفت داشتن هسته مسنجمی از اینشورتکها که حقوق صنفی خود را می شناسند و برای انتقال خواستهها و نظرات خود واحد و یکپارچه هستند می تواند اتفاق بزرگی در اکوسیستم نوآوری صنعت بیمه کشور باشد.
«البته هدف از درست کردن این هسته منسجم فقط مطالبهگری نیست که ما بحث آموزش و فرهنگ سازی مفاهیم نوآوری را نیز از اهداف این تشکل صنفی اینشورتکی میبینیم. چه نباید یک سری از مفاهیم را برای رده های پاییندستی تعریف کنیم. چه ایرادی دارد که بتوانیم نماینده های فروش را که غالبا در جبهه مقابل اینشورتکها بوده اند با فرهنگسازی به سمت خودمان بیاوریم.»
استارتاپها متحد شوید
بردیا جوادی مدیر عامل رایینتک حمایت استارتاپها از همدیگر در مجرایی رسمی را از کارکردهای مهم تشکیل یک انجمن منسجم اینشورتکی میداند. به عقیده او مهمترین نکتهای که امروز استارتاپهای بیمهای به آن نیاز دارند مساله حمایت از همدیگر است. جوادی معتقد است در صورت همگرایی استارتاپهای بیمه ای در یک اکوسیستم همگرای سالم است که می توان به نوآوریهای بزرگتر و انجام کارهای نوآورانه امید داشت. «فکر کنید اگر یک شرکت بیمه ای دست روی ایده یکی ازاستارتاپ ها بگذارد و بدون رعایت حقوق مادی و معنوی بخواهد به نوعی منافع این اکوسیستم را به خط بیندازد آن وقت میتوان با استفاده از توان و حمایتهای کارگروههای نهاد جامع اینشورتک و حتا به مدد رسانههای در اختیار به بیان و حل معضل پرداخت.» به عقیده جوادی حمایت استارتاپها در کنار هم در یک اکوسیستم منسجم می تواند زمینهساز تحرکات موثری در کل فضای نوآوری صنعت بیمه باشد.
حقوق مالکیت فکری و معنوی نداریم!
ابراهیم نصیری مدیر عامل و بنیانگذار ایمنتا نیز از دغدغه بزرگی صحبت کرد. مسالهای که این روزها بسیاری از استارتاپ ها برای ابراز ایدهها و طرح های خود با آن مواجه هستند و در این میان کمتر قانون حمایتگری را برای پشتیبانی از آنها می توان یافت. موضوع حقوق مالکیت فکری و معنوی. «یکی از مهم ترین دغدغه های ما در صنعت بیمه کشور حقوق مالکیت فکری و معنوی است. نگرانی و دغدغه ارائه طرحی که متعلق به گروهی نوپاست به شرکت های بیمه ای با ساختارهای کلان موضوعی جدی است که نیازمند حمایت صنف و تشکل خاص اینشورتک های ایران است. این مساله از سمت سرمایه گذار و نگرانی های خاص آنها نیز وجود دارد. سرمایهگذار بیرون از صنعت بیمه با چه تضمینی می تواند پای ایدهای سرمایه بیاورد در حالی که نمی داند آیا آن ایده از سوی استارتاپ یا شرکت بیمه دیگری کپیبرداری نشده باشد. در این میان انفعال بیمه مرکزی در تدوین طرحی خاص در حمایت مدت دار از ایده های ثبتشده مسالهای است که باید به آن پرداخته شود. این دغدغه بسیار مهمی است که اگر بشود برای آن اسلوبی تعیین کرد می توان گفت که یکی از بزرگترین معضلات اینشورتکهای بیمه حل شده است و بتوان به ظرفیت نوآوری در صنعت خواب آلوده بیمه امید داشت.»
بازی در اکوسیستم را یاد بگیریم
حامد شیداییان بنیانگذار و رییس هیئت مدیره شرکت مشاوره ذهن چابک که خود دیرزمانی در صنعت بیمه کشور حضور فعال داشته است و به نوعی به تمامی جوانب و پیچیدگیهای این صنعت آشناست با استقبال از تشکیل تشکل همگرای اینشورتکهای ایران در جمع اعضای استارتاپهای بیمه ای عنوان کرد: « گردهمایی اینشورتکها اتفاق بزرگی است که می تواند دو کارکرد مهم در صنعت بیمه داشته باشد. یکی بحث اکوسیستم است که امروز در مقیاس های کوچک ما شاهد ایجاد ارتباط هایی ساده در صنعت بیمه هستیم. مانند تشکیل کنسرسیومهای چند طرفه یا ادغام شرکتهای مختلف با منافع و اهداف مشترک آن هم برای ارائه راهکارهای کلی برای چالشها و موانعی بزرگ. ولیکن در زمان این همکاریهای مشترک فقط یادمان باشد که هر وقت بازیگران و عناصر اصلی اکویسستم بیشتر شود به حتم پیچیدگیها و چالش های آن نیز بزرگ تر می شود. ولیکن به زعم من یکی از راههای موفقیت اینشورتک در ایران همین بحث نگاه اقتصادی اشتراکی و اکوسیستمی است. یعنی اگر ما یاد بگیریم که فقط خودمان را نبینیم و هر کدام از ما فقط منافع خاص خودمان را در نظر نداشته باشیم آن وقت می توان به آینده نوآوری در صنعت بیمه امید داشت. فکر کنید استارتاپی در حال مذاکره با مدیران یک شرکت بیمه باشد وقتی در سبد معرفی سرویس و محصولات نه فقط محصولات خودش که باقی استارتاپ های همراه را هم داشته باشد مساله بسیار جذاب تر خواهد بود. ضمن این که در این میان بحث آموزش و فرهنگ سازی برای رسیدن به باور منافع اقتصاد مشارکتی از مسایلی است که امروز در فضای اینشورتکهای ایران خلا آن بسیار احساس می شود. ولیکن داشتن یک کارگروه مشخص برای بیان و حل مسایل و چالش های پیش رو می تواند مساله روز صنعت نوآوری در بیمه باشد. درواقع آنچه که امروز بیش از هر زمانی فضای اینشورتک ایران به آن نیازمند است نگاه به منافع اقتصادی مشترک در فرصت های پیش رو است. البته این وسط ممکن است چالش هایی هم به وجود بیاید. ممکن است مشارکتها از لحاظ حقوقی پیچیدگیهای خاص خودش را داشته باشد. چالشهایی از جنس تقسیم کردن مارکتینگ و یا تیم های فنی اما در نهایت اگر برای این همکاری های ساز و کار مشخصی در قالب یک تشکل صنفی منسجم شکل بگیرد آن وقت می توان بر تمامی این چالش ها غلبه کرد و یک اکوسیستم نوآوری در بیمه را تشکیل داد.»