منطقه منا (MENA: منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا که شامل کشورهای عمده تولیدکننده نفت است) به سبب موقعیت استراتژیک و دسترسی به منابع طبیعی انرژی همواره از نقاط حساس و موردتوجه صنایع مختلف بوده است که در این میان صنعت بیمه با حضور شرکت‌های خارجی و سرمایه‌گذاری‌های انجام‌گرفته رونق چشمگیری در این منطقه داشته است. حضور استارتاپ‌های بیمه‌ای و استفاده از فناوری‌های روز صنعت بیمه در این منطقه را به رونق خاصی کشانده است. البته که این صنعت نیز با همه فرصت‌های پیش رو با چالش‌های خاص خود نیز رو به روست. در این راستا شرکت تحقیقاتی نایتی نظرسنجی خاصی از مدیران شرکت‌های بیمه‌ای حاضر در این منطقه انجام داده است، نظرسنجی جامعی درباره محصولات و رویکردهای بیمه‌ای در منطقه منا و ظرفیت‌ها و چالش‌های آن.
آمار از وضعیت بیمه در منا چه می‌گوید؟
طبق نظرسنجی انجام شده ۶۴ درصد از مدیران بیمه‌ای معتقدند مهم‌ترین عامل در خرید بیمه، قیمت آن است. به عقیده بسیاری از کارشناسان قیمت اهمیتی ویژه دارد اما مردم باید از محتوای ارزشمند بسته‌های بیمه‌ای و سطح امنیتی که برایشان در صورت خرید، تامین خواهد شد آگاه شوند. این آگاهی اهمیتی ویژه دارد.
دقیقا ۹۱ درصد رای‌دهندگان منا طبق نظرسنجی‌ها، معتقدند نگرانی‌ها در مورد مسائل اقتصادی-اجتماعی و ژئوپولیتیک مهم‌ترین عامل برای ایجاد انگیزه در خرید بیمه و محصولات بیمه‌ای است. با توجه به وضعیتی که این روزها در منطقه منا شاهد آن هستیم، این صحبت‌ها کاملا منطقی و درست به نظر می‌رسد. البته، نباید فراموش کرد که فجایع و بلایای طبیعی هم در سکوت خبری، در حال افزایش هستند: خشکسالی، طوفان، حمله حشرات و آفت‌ها، زلزله، سیل‌های ویران‌گر و نظیر این‌ها طی سال‌های گذشته در این منطقه خیزش کرده‌است. منطقه منا با انبوهی از مشکلات مواجه است و حالا مشکلات و بلایایی از جانب طبیعت هم به آن اضافه شده‌است. نشانه‌های نگران‌کننده را هم به وضوح می‌توان مشاهده کرد.
در کنار این‌ها، ۳۳ درصد از رای‌دهندگان گفته‌اند صنعت بیمه در منطقه منا، به صورت کافی محصولات خود را به فروش نمی‌رساند. جمع‌آوری و مدیریت داده‌های باکیفیت هم به درستی صورت نمی‌گیرد. به‌علاوه، نوآوری در این بخش برای ایجاد عملکرد بهتر و ایجاد مزایای رقابتی هم به خوبی انجام نمی‌شود. این‌ها جزو مسائلی هستند که نباید آنها را در مسیر رشد و توسعه دستِ کم گرفت.
فرآیند رسیدگی به خسارات جزو موارد دیگری بود که مورد بررسی قرار گرفت. ۷۴ درصد از رای‌دهندگان به سادگی بر این باورند که رسیدگی به مطالبات فردی دست کم به سه روز زمان نیاز دارد. هنوز ۱۹ درصد معتقدند بیش از ۱۳ روز زمان برای رسیدگی به این مسئله نیاز است. حل این مسئله نیاز به حذف موارد اضافی و مازاد دارد. آن دسته از رویه‌های رسیدگی به مطالبات که اضافی هستند، همگی باید حذف شوند. عموم فرایند هم باید به صورت ماشینی و خودکار انجام شود. در بازار جدید، این اقدامات می‌تواند افق‌های جدیدی را پیش روی صنعت بیمه قرار دهد.
فروش از طریق سهام‌داران و کارگزاران بیمه‌ای جزو موارد مهم دیگر است. ۵۵ درصد از رای‌دهندگان می‌گویند بیمه در منطقه منا از طریق سهام‌داران و کارگزاران بیمه‌ای انجام می‌شود. اما کسب‌وکار جدید، دنیای دیجیتالی است که می‌تواند امورش را در بستر آنلاین و بدون حضور کارکنان بیمه‌ای پیش ببرد. همه این واسطه‌ها باید مهارت‌های جدیدی بیاموزند و شکل کار تغییر پیدا خواهد کرد.
۵۶ درصد از رای‌دهندگان معتقدند واضح‌ترین تحولات در صنعت بیمه منطقه منا طی پنج سال آینده در بخش مشتریان خواهد بود و سپس در بخش پرداخت مطالبات. البته کارشناسان این رویکرد را چندان قبول ندارند. به نظر آنها این منطقه هنوز باید سرمایه‌گذاری‌هایی کلانی در این زمینه داشته باشد. همچنین در زمینه آموزش به استعدادها و نیروها هم باید تلاش زیادی داشته باشد. اگر تغییرات در صنعت قرار است درازمدت و پایدار باشد، منابع انسانی هم باید استراتژی‌های خود را تغییر دهد و شکلی توسعه‌یافته پیدا کند. به این ترتیب بخش‌های مهم در صنعت هنوز نیاز به تغییر و توسعه دارد.
۵۱ درصد از رای‌دهندگان گفته‌اند طی پنج سال آینده تقاضا برای خدمات و محصولات در منطقه منا، به صورت سایبری و داده خواهد بود. این‌ها به برنامه‌ریزی‌های مالی و شخصی مربوط می‌شود. فراموش نکنید که رای‌دهندگان اولویت را به مسائل اقتصادی-اجتماعی داده‌اند و به همین خاطر در مورد تقاضاها هم به این شکل پیش‌بینی کرده‌اند. ظهور خودکارسازی، وابستگی به داده‌های دیجیتالی و فناوری‌های نو جزو مهم‌ترین دلایل برای افزایش تقاضا برای محصولات سایبری و داده‌ها خواهد بود.
در نهایت، ۵۰ درصد از رای‌دهندگان گفته‌اند نظارت شرکتی مانع عملکرد بهتر بیمه‌گران در منطقه منا می‌شود. ساختار و مدیریت در این زمینه باید تغییر کند. به‌علاوه سیستم نظارت مرکزی باعث شده این مشکلات ایجاد شود. تفکرات در این زمینه باید عوض شوند. به این ترتیب انگیزه‌های کارکنان هم بیشتر خواهد شد.
نظرسنجی شرکت نایتی تنها به مهم‌ترین بخش‌ها در صنعت بیمه پرداخته‌است. اما لازم است که برای توسعه این صنعت، پژوهش‌های عمیق‌تر و دقیق‌تری صورت بگیرد. به‌علاوه باید آگاهی عمومی را در مورد بیمه افزایش داد. نگرانی‌های اجتماعی-اقتصادی جزو مهم‌ترین دغدغه‌ها در منطقه منا به شمار می‌آید که در این شرایط به راهکارهای نوآورانه بیش از هر زمانی نیاز است.
بیمه‌گری در خاورمیانه در یک نگاه
ضعف‌ها و کاستیها:
- کمبود داده‌های باکیفیت
- کمبود فروش متقابل
- فقدان نوآوری
- قیمت‌گذاری محصولات به عنوان استراتژی اصلی برای نفوذ
- تاخیر پرداخت مطالبات و خسارت‌های ساده
- تولید محصول یکنواخت
فرصت‌ها و امتیازها:
- توجه و خدمت‌رسانی به مشتری
- پردازش پرداخت و مطالبات
- فروش مبتنی بر داده، دیجیتال و شبکه‌های اجتماعی
- توسعه و جذب استعدادها
- برنامه‌ریزی مالی فردی
- ایجاد ماموریت تیمی و تعیین چشم‌انداز شرکتی
- تحکیم و تثبیت ظرفیت و توانمندی‌ها