مدتهاست که عصر جدید به تصرف غولهای دیجیتالی درآمدهاست. صنایع مختلف هم برای پیشرفت اقتصادی چارهای ندارند جز اینکه تحولات دیجیتالی را وارد کسبوکار خود کنند. هر کدام که بتوانند از پیشرفتهای دیجیتالی بهره بگیرند، کسبوکار موفقتری را هم شکل خواهند داد.
اقتصاد ایران این روزها هم با بحران کرونا و هم با بحران تحریم دستوپنجه نرم میکند. براساس گزارش دنیای اقتصاد، رشد اقتصاد دیجیتال ایران در سال 99 به 6.87 درصد رسیدهاست. صنعت بیمه هم ورود به دنیای دیجیتال را آغاز کرده و در این مسیر جدید گام برمیدارد.
بسیاری از بیمهگران تصور میکنند بهرهگیری از ابزارهای دیجیتالی صرفا به این معناست که ابزارهای کار تغییر میکند. این در حالی است که نوآوری با تحولات دیجیتالی گره خورده و نوعی فرهنگ است که باید در سازمانهای مختلف از جمله سازمانهای بیمهای شکل بگیرد.
در حالیکه همه از لزوم بهرهگیری از فناوریهای دیجیتالی و نوآوری صحبت میکنند و همه به نوعی میدانند که خواه ناخواه باید در این مسیر قدم بگذارند، هنوز بسیاری از اهالی صنعت بیمه از چندوچون آن آگاه نیستند.
محمدرضا مومنی، معاون فناوری و توسعه زیرساخت بیمه کوثر در گفتوگو با خبرگزاری موج گفتهاست: «تحول دیجیتال امری درونی و فراتر از تغییر ابزار کار است. امروز همهجا صحبت از تحول دیجیتال است و در بیشتر سمینارها، همایشها و جلسات به موضوع مقایسه وضعیت صنعت بیمه و بانکداری در این زمینه پرداخته میشود.»
مومنی معتقد است تحول دیجیتال فقط به معنی تبدیل خدمات سنتی به ماشینی یا خدمات ماشینی ساده به پیشرفتهتر نیست. او گفتهاست: «حتی اگر ما خدمتی که یک دفتر نمایندگی بیمه به صورت حضوری ارائه میکند را به نحوی تغییر دهیم تا به صورت غیرحضوری انجام شود نمیتوان گفت که تحول روی دادهاست. به نظر من فقط روش ارائه تغییر کرده و نوعی تسهیل در انجام خدمت اتفاق افتادهاست. بنابراین به عقیده من، اکنون صنعت بیمه در مرحله تسهیل خدمات است و تا تحول دیجیتال فاصله بسیار دارد.»
البته موانعی وجود دارند که از سرعت تحولات دیجیتالی میکاهند. طبق گزارش راه پرداخت، عواملی مانند کمبود ظرفیت، نبود نیروی انسانی با تفکرات نوآور، مقاومت شرکتها و عدم حمایت رگولاتور دلایلی هستند که احتمالا این کندی را توجیه میکنند. به این ترتیب باید تحولاتی اساسی را آغاز کرد.
فرهنگسازی امری حیاتی در مسیر نوآوری و بهرهگیری از فناوریهای پیشرفته دیجیتالی است. حامد شیدائیان، بنیانگذار شرکت مشاوره ذهن چابک در نشستی با عنوان فرهنگسازی دیجیتال و جایگاه آن در توسعه مدیران و شبکه فروش بیمه، نظرات خود را در این زمینه، اینطور مطرح کردهاست: «فرهنگ در مرکز تحول دیجیتال قرار دارد، بنابراین زمانی که یک سازمان رهسپار سفر بیپایان تحول دیجیتال میشود، مهم است که بر اصلاح فرهنگ تحول دیجیتال تمرکز کند و به دنبال چرایی آن باشد.»
نکته جالب توجهی که شیدائیان در صحبتهای خود به آن اشاره کرده این است که فرهنگسازی در این زمینه باید به شکلی سازمانیافته انجام شود: «برخی شرکتها، با انواع تبلیغات و چسباندن پوستر بر دیوارها و بیلبوردها میخواهند فرهنگ را تغییر دهند در حالیکه نمیدانند ایجاد فرهنگ، بخش دشواری از مبحث تحول دیجیتال محسوب میشود. این موضوع که نیازمند تغییر الگوهای فکری، رفتاری و باورهای افراد است، یکشبه انجام نخواهد شد.»
آرش فروزان، فعال حوزه استارتاپی و مشاور اینشورتک بیمه سازمان هم در این نشست با رویکردی انتقادی در زمینه بحث فرهنگسازی برای نوآوری و بهرهگیری از فناوریهای دیجیتالی گفتهاست: «رهبران نوآور و افرادی که مفهوم فناوری را درک کنند، در اکوسیستم و بدنه شرکتهای بیمه دیده نمیشوند. برای دریافت نوآوری و تقویت سازمان در این حوزه برنامهناپذیر، برنامهریزیهای اشتباه انجام میشد، دستورالعملها، پاداشها و بودجهبندیها گواه این موضوع است.»
به گفته مشاور اینشورتک بیمه سامان، اگر استارتاپهای بیمهای وجود نداشتند، فرهنگ دیجیتال بسیار کمتر از مقدار کنونی بود.
آنچه شیدائیان در این نشست مطرح کرده میتواند حسن ختامی بر مبحث تحولات دیجیتال باشد. او گفتهاست: «نگاه شعاری درباره تحول دیجیتال در این صنعت جایگاهی ندارد. این روش در ظاهر جوابگو است اما در باطنِ صنعت تفاوتی به وجود نخواهد آورد. تمام فعالان صنعت بیمه از نهاد بیمهگزار گرفته تا شرکتهای بیمه و رهبران این شرکتها، باید بدانند صنعت بیمه در صورتی رشد میکند که به سمت تحول حرکت کند. البته حرکت در مفهوم واقعی، نه فقط با صرف بودجههای هنگفت و شعارگونه رفتار کردن.»
به این ترتیب وقت آن رسیده که شعارها را کنار بگذاریم و برای پیشرفت صنعت بیمه، دنیای دیجیتال و تفکر نوآور را بر این صنعت حاکم کنیم.