صنعت بیمه از جمله صنایع درونگرایی است که به آسانی از توسعه فناوری استقبال نمیکند. این درحالی است که همسایگان بیمه مثل بانک توانستهاند تا حدودی از چارچوبهای دستوپاگیر عبور کنند و راه را برای ورود فناوریهای نوین باز بگذارند. معاون سابق توسعه و نوآوری سازمان بیمه مرکزی در آخرین روز فعالیتاش در گفتوگو با پیوست تأکید کرد که قوانین کهنه و مدیرانی که آن را به نفع خود تعبیر و تفسیر میکنند، مانع از توسعه نوآوری در بیمه شدهاند.
به گزارش پیوست، تاریخ تصویب قانون بیمه به سال ۱۳۱۶ برمیگردد و تاریخ تأسیس آن سال ۱۳۵۰ است. بدون شک در چنین قانونی با این قدمت، بسیاری از موارد نوین این صنعت مانند فینتکها و اینشورتکها نمیتوانند جایی داشته باشند. بنابراین ساختار بیمه در کشور هنوز نتوانسته خود را با تغییرات جهان جدید هماهنگ کند و پیش برود. از سویی دیگر، تغییر این قانون نیز در مجلس با پیچیدگی و چالشهایی روبهروست.
طبق گفته معاون سابق توسعه و نوآوری بیمه مرکزی، علی بنیادی، فضای تنگ بیمه، خلق مدیران نوگرا را تنگ میکند. او درباره این موضوع به ما گفت: «ما در بیمه نوآوری را تنها به نوآوری در محصول محدود کردهایم و سراغ نوآوری در فرآیند، مدیریت و چارچوبهای ساختاری و بیزینس مدلهای کسبوکار این حوزه نرفتهایم.» بنیادی ادامه داد: «شبکه بانکی تغییرات را پذیرفته است اما در بیمه هنگام ارائه هر طرحی، همواره با مانعی به نام قانون تأسیس روبهرو شدهام. مشکل فقط در قانون تأسیس بیمه و قدیمی بودن آن نیست؛ کسانی که آن قانون را به نفع خود تعبیر میکنند، مشکل اصلی ما هستند.»
او همچنین افزود: «صنعت بیمه مقاوم در برابر توسعه نوآوری است و تصمیمگیراناش سنتی فکر میکنند و رگولاتور هم رابطه خوبی با توسعه نوآوری ندارد.» بنیادی معتقد است رگولاتور نیز در عملیات تنظیمگری خود نیاز به نوآوری دارد ولی نباید مانع توسعه نوآوری در کسبوکار شود.
معاون سابق توسعه و نوآوری بیمه مرکزی در بخش دیگری از صحبتهایش به تشریح کارنامه خود در این سازمان پرداخت و تأکید میکند هیچگاه یه شکل دستوری تنظیمگری نکرده است. بنیادی همچنین ایجاد صندوق پژوهش فناوری بیمهای و تصویب آییننامه ۱۰۵ یا همان آییننامه شرکتهای بیمه فناورانه را یکی از نقاط عطف فعالیتهای خود در این سازمان عنوان کرد و گفت: این صندوق را که اولین صندوق پژوهش فناوری در ایران نیز هست با یک همت بودجه تأسیس کردهایم. در این صندوق امکان سرمایهگذاری و ارائه تسهیلات فراهم است و مجوز بورس را دارد.
بنیادی ادامه داد: در راستای وضع مقررات، آییننامه ۱۰۵ را تدوین کردیم که در این آییننامه کمیسیونهای بیمه، اتاق بازرگانی، سندیکاهای بیمه، بانک مرکزی و معاونت علمی و فناوری حضور دارند؛ یعنی تصمیمگیری را تنها منحصر به خودمان نکردهایم و نمایندگان بخش خصوصی را هم درنظر گرفتهایم.
آییننامه شرکتهای بیمه فناورانه، که دی ماه سال گذشته به تصویب شورای عالی بیمه رسید، به مجموعهای از قوانین و مقررات اشاره دارد که به منظور سازماندهی و نظارت بر فعالیتهای شرکتهای بیمهای که از فناوریهای نوین استفاده میکنند، تدوین شده است. این آییننامهها شامل مواردی مثل الزامات شرکتهای بیمه فناورانه، حفاظت از دادهها و امنیت سایبری و نحوه صدور مجوز میشود.
معاون سابق توسعه و نوآوری بیمه مرکزی همچنین افزود: از نظر ساختاری با تشکیل اداره کل اصلاحات انجام دادیم. در حوزه نظارت، واحدی را برای نظارت بر اینشورتکها ایجاد کردیم. در حوزه طرح توسعه، واحدی برای صدور مجوز اینشورتکها لحاظ کردیم، سندباکس بیمه را گرفتهایم و دو مجوز هم تا الان صادر شده است که یکی از آنها مربوط به ارزیابان بیمه و خسارت است.
علی بنیادی درباره فضای محدودی برای ارائه نوآوری وجود دارد به یکی از خاطراتش نیز اشاره کرد و گفت: درباره بیمه دادهها به شورای عالی فضای مجازی پیشنهاد دادم که ما باید سرویسهای مختلف را ملزم به بیمه دادههای افراد کنیم. فرد حقیقی باید بتواند بابت درز اطلاعاتش خسارت بگیرد. استقبالی از این پیشنهاد نشد و پاسخی که گرفتم این بود که شما همان بیمههای درمانیتان را پرداخت کنید.
طبق گفتههای او، تأسیس مرکز نوآوری و برگزاری جلسات سهشنبههای نوآوری که شرکتهای کوچک در آن به ارائه فعالیت خود میپردازند، از جمله دیگر اقداماتاش در سازمان بیمه مرکزی بوده است.
معاون سابق توسعه و نوآوری بیمه مرکزی در پایان صحبتهایش گفت: مسیر نوآوری در بیمه پرچالش است. ما باید این را هم درنظر بگیریم که فرآیندهای بیمهای ذاتا پیچیدهتر است و فاکتورهای زیادی در آن دخیل هستند به همین دلیل عامل انسانی وارد ماجرا شده است. البته دنیا از این مسائل عبور کرده است. او تعویض عینک متولیان امر در بیمه مرکزی را اولویت توسعه فناوری در بیمه خواند.