دیدار روز بیستم آبان 1402 هیات عامل بیمه مرکزی با فعالان حوزه فناوری و اینشورتک، از مهم‌ترین اخباری بود که صنعت بیمه و به خصوص اکوسیستم نوآوری آن در یک سال اخیر شاهد آن بوده است.
به گزارش رسانه راه پرداخت، به جرئت می‌توان گفت که نشست فعالان حوزه فناوری اطلاعات بیمه با هیئت عامل بیمه مرکزی، در کنار اقداماتی چون اصلاح آییننامه سرمایه‌گذاری و دیگر رویکردهایی که در اصلاح ساختارهای گذشته در پیش گرفته شده، یکی از مهم‌ترین اخباری است که این روزها بعد از روی کار آمدن علی استادهاشمی از دل نهاد ناظر بیمه‌گران کشور بر می‌آید.
بیمه مرکزی که از مدت‌ها پیش به سبب لایه‌های پیچیده خود کمتر زمانی تمایل به ارتباط مستقیم با بازیگران تازه وارد اکوسیستم بیمه و فعالان نوپای آن داشت و هر آنچه می‌گذشت پشت درهای بسته و در نشست‌های جسته و گریخته با کسبوکارهای نوین بود مدتی است که در روندی خاص از اتخاذ رویکردی تازه خبر می‌دهد.
چه آن زمان که مجید بهزادپور، رئیس کل بیمه مرکزی از برگزاری نشست سه‌شنبه‌های نوآوری گفت و در اقدامی هر چند کوتاه فضای عرض اندام همه اطراف درگیر در حوزه فناوری در بیمه را به ساختمان خیابان مریم باز کرد و چه امروز که با حضور علی استادهاشمی، فعالان حوزه نوآوری و فناوری بیمه می‌توانند در تدوین نخستین آئین‌نامه‌ای که به منظور تأسیس و فعالیت شرکت‌های فناوری بیمه در حال تنظیم است، شرکت داده شوند و در فرصت به دست آمده به بیان دیدگاه‌ها و چالش‌های خود بپردازند؛ موضوعی که با همه کم‌وکاستی‌ها از آن باید به عنوان سرفصل تازه تحرکات نهاد ناظر نام برد.
چندی قبل بود که معاونت طرح و توسعه بیمه مرکزی که از مشارکت فعالان صنعت بیمه در تدوین آییننامه تأسیس و فعالیت شرکت‌های فناوری بیمه صحبت کرد. آیین‌نامه‌ای که بعد از نزیک به هفت سال از اولین فعالیت شرکت‌های فناوری در بیمه و سرویس‌دهنده‌های خاص به شرکت‌های بیمه قرار است نقشه راهی باشد برای ابراز یک تعریف واحد از شرکت‌هایی که عنوان سرویس‌دهنده خدمات فناوری به بیمه‌گران را به خود دارند و ریل گذاری مسیری باشد که در نهایت بتواند سندباکس بیمه را به سرانجام برساند.
معاونت طرح و توسعه بیمه مرکزی هدف از راه‌اندازی این مشارکت جمعی در تدوین آییننامه تأسیس و فعالیت شرکت‌های فناوری بیمه را تعامل بیشتر و کسب نظر از فعالان صنعت بیمه به‌خصوص ذینفعان عنوان کرد که این موضوع به عقیده بسیاری از کارشناسان و فعالان صنعت بیمه در پیشینه نهادناظر حرکتی کم‌نظیر تلقی می‌شد. مســئله تدوین آیین‌نامه‌ای متناسب با مدل کسبوکاری شرکت‌های فناور بیمه از مهم‌ترین چالش‌های نهاد ناظردر یک سال گذشته بوده است که در نهایت در شورای عالی بیمه مطرح شد.
ایــن آییننامه با هــدف حمایــت از تولیــد، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرینی در دستور کار معاونت طرح و توسعه بیمه مرکزی قرار گرفت تا بلکه زمینه‌ای بی‌حاشیه برای حضور شرکت‌های فناور در صنعت بیمه با استفاده از ظرفیت فضای امن آزمونگری ایجاد شود. بر اساس این آییننامه قرار است بیمه مرکزی به اینشورتک‌هایی که دارای طرح مربوط به فضای کسبوکار بیمه‌ای هستند، پروانه فعالیت بدهد.
معاونت طرح و توسعه نه فقط جزئیات کامل این آییننامه را منتشر کرد و از فعالان صنعت بیمه خواست که بــرای هر چه زودتر اجرایی و عملیاتی شدن این آییننامه به بیان نظرات و انتقادات خود بپردازند که روز گذشته با فراخواندن نمایندگانی از همه گروه‌های فعال در این زمینه و همین طور مدیران عامل شرکت‌های بیمه و اعضای سنحاب و زیرساخت‌های فناورانه آییننامه را به طور مستقیم در معرض نقد و نظر صاحب‌نظران و فعالان حوزه فناوری بیمه قرار داد.
نشستی که طبق اعلام روابط‌عمومی بیمه مرکزی با حضور مدیران ارشد معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و صندوق نوآوری و شکوفایی و مشاور وزیر اقتصاد همراه بود و مدت زمانی طولانی به شنیدن چالش های و ایرادات احتمالی آیین نامه از زبان فعالان حوزه فناوری اطلاعات گذشت.
درباره موضع‌گیری‌های هرباره نهاد ناظر نسبت به استارتاپ‌های بیمه‌ای تا امروز همواره نقدهای زیادی وجود داشته است. این که آیا نهاد ناظر نگاه اکوسیستمی به صنعت بیمه را قبول دارد یا نه؟
این که اگر بازیگران اصلی اکوسیستم بیمه را عناصر شرکت‌های بیمه، نمایندگان، کارگزاران و کارگزاران برخط و استارتاپ‌های بیمه‌ای بدانیم، آن وقت آیا در پیکره عریض و طویل بیمه مرکزی و در میان آیین‌نامه‌ها و لایحه‌های بسیار این نهاد ناظر می‌توان جایگاهی خاص برای تازه‌واردان میدان پیدا کرد یا نه؟
آیا می‌توان صرفاً با شکل‌گیری و اعلام آیین‌نامه‌ای برای فعالیت کارگزاران برخط یا آنلاین و کسبوکارهای فروش آنلاین بیمه که ملزم به اجرای شرایط مندرج در مواد قانونی در گذشته هستند، مدعی حمایت از کسبوکارهای نوین بود؟
چرا که اکوسیستم نوآوری بیمه فقط شامل شبکه فروش آنلاین نیست و شمار بسیار زیادی از اینشورتک‌ها در شاخه‌های مختلف ارزیابی و پرداخت خسارت و… مشغول به فعالیت هستند. باید اذعان داشت که امروز صنعت بیمه نه هم‌راستا و موازی با پیشرفت صنایع دیگر، اما با حرکت آهسته و آرام خود مسیر تحول را طی می‌کند. حضور بازیگران جدید حوزه فناوری و ظهور مدل‌های کسبوکار جدید به‌حتم صنعت سخت و سنگین بیمه را نیز تکان داده است، به‌طوری که دیگر نمی‌توان زنجیره ارزش بیمه را فقط مختص شبکه سنتی و استارتاپی بیمه دانست؛ چراکه امروز در همه دنیا صنعت بیمه شاهد بازیگرانی از کسبوکارهای غیربیمه‌ای است. مانند کسبوکارهای سلامت که در پیشگیری و ارزیابی خسارت وارد عمل می‌شوند یا کسبوکارهای حوزه حمل‌ونقل و گردشگری.
در این میان آنچه اهمیت دارد، باور به تشکیل اکوسیستم نوآوری است و طبیعی است که در چنین شرایطی با بزرگ‌شدن عناصر یک اکوسیستم دیگر نمی‌توان از نهاد ناظر انتظار نظارت و حاکمیت و حتی حمایت به شیوه‌های سنتی گذشته را داشت، چراکه مدل‌های کسبوکاری دیگر مانند گذشته نیستند، حتی در صنعت بیمه‌ای که به‌شدت به پایه‌های سنتی خود چسبیده است.
باید باور داشت که بیمه نیز با همه محافظه‌کاری‌ها در برابر موج جدیدی از برهم‌زننده‌ها قرار دارد که نه رفتار قهری و سلبی که قاعده‌مندی بر اصول نظارتی مقتضی بر آورده‌های فناوری روز برای تعامل با آنهایی که فناوری را انتخاب کرده‌اند، می‌تواند مشکل تعارض و تقابل را حل کند؛ رویکردی که امروز از سوی نهادهای ناظر در دنیا به اسم رگ‌تک و ساپ‌تک مورد توجه قرار گرفته و در ایران به هم‌اندیشی درباره نگارش آئین‌نامه‌ها ختم می‌شود که البته همین نیز غنیمتی است!
نشست هم‌اندیشی فعالان حوزه فناوری اطلاعات و اینشورتک‌ها در تدوین آئین‌نامه بیمه مرکزی شاید اقداماتی کوچک و خالی از حضور همه فعالان این عرصه بود و مستحق نقدها و نظرهای دیگر، اما پیام‌آور این واقعیت مهم است که نهاد رگولاتوری از نگاه قهری و سلبی گذشته خود حالا به سوی تعامل و تعادل حرکت می‌کند.