هنوز نگاه روشنی به نوآوری نداریم

صنعت بیمه در دنیا بیش از یک دهه است که در حال حرکت به سوی به‏کارگیری فناوری‌های نوین در فعالیت‌های بیمه‌گری است. اما متاسفانه این حرکت در کشور ما مورد توجه قرار نگرفته و به موضوع استفاده از ظرفیت‌های فناوری‌های نوین در زنجیره ارزش بیمه (از بازاریابی و صدور گرفته تا ارزیابی و پرداخت خسارت) آن‏طور که باید و شاید پرداخته نشده است.

از سوی دیگر شرکت‌های بیمه‌گر نیز آشنایی چندانی با مفهوم بیمه‌گری باز و ظرفیت‌های همکاری با اکوسیستم‌های استارت‏آپی ندارند و همچنان فرایند بازاریابی و فروش خدمات بیمه‌ای خود را به شکل سنتی انجام می‌دهند و در بهترین حالت، به سمت راه‌اندازی وب‌سایت‏ها و اپلیکیشن‌های فروش آنلاین حرکت کرده‌اند. یکی از دلایل اصلی این موضوع، کند بودن حرکت شرکت‌های بیمه در مسیر تحول دیجیتال و به‏کارگیری نوآوری در ارائه خدمات مناسب به مشتریان و ایجاد تجربه‌ای جذاب برای آنها است.

ذهنیت عمده شرکت‏های بیمه، مدیریت محافظه‏‌کارانه ریسک و جبران خسارت‏‌ها است؛ در صورتی که موفقیت‏‌های آتی شرکت‌های بیمه در گرو به‏‌کارگیری فناوری برای حرکت به سوی پیشگیری از خسارت، ساده‌سازی مفاهیم بیمه‌ای برای مشتریان و هوشمندسازی فرایندهای صدور و ارزیابی خسارت در فضاهای دیجیتالی است که در نهایت موجب رضایتمندی مشتری به واسطه تجربه خوشایندش از تعامل با بیمه‌گر خواهد شد.

با این وجود در چند سال اخیر، آن دسته از شرکت‌های بیمه که با ذهنیت تحول دیجیتال و چابک‏سازی فرایندهای خود، استراتژی و نقشه راه به‏کارگیری فناوری‌های نوآورانه را در سازمان‌شان ترسیم کرده‌اند، قاعدتاً از پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های استارت‏آپ‏ها نیز بهره برده‌اند. برای نمونه در شرکت بیمه تجارت نو، تعامل و همکاری خوبی با تعدادی از استارت‏آپ‌های اینشورتکی در حوزه‌هایی چون ارزیابی ریسک بیمه‌های درمان و عمر و نیز ارزیابی آنلاین خسارت بیمه بدنه اتومبیل شکل گرفته است. اگرچه حجم این همکاری‌ها در کل صنعت محدود و انگشت‏‌شمار است، اما این امید وجود دارد که با تغییر نگرش مدیران صنعت، حمایت بیمه مرکزی، و سرمایه‏‌گذاری‌های خطرپذیر در این حوزه، این همکاری‌‏ها گسترش پیدا کند.

اولین قدم‏‌ها در این خصوص، با ورود استارت‌‏آپ‌ها به ارائه خدمات آنلاین فروش بیمه‌نامه برداشته شد. همچنین به‏‌کارگیری سامانه‌های هوش تجاری و داده‏‌کاوی به شرکت‏‌های بیمه کمک کرده تا بتوانند هوشمندانه‌تر، داده‌های بیمه‌ای خود را مورد تحلیل و بررسی قرار دهند و در خصوص روندهای کسب و کاری خود تصمیم‏‌گیری کنند.

همه‌گیری ویروس کرونا نیز باعث شد تا در تمامی صنایع و از جمله صنعت بیمه، ضرورت تغییر و تحول و به‌‏کارگیری ظرفیت‏‌های فناوری و ارائه خدمات آنلاین بیم‌ه‏ای به مشتریان در تمامی مراحل زنجیره ارزش بیمه، بیش از گذشته احساس شود.

با این وجود نباید فراموش کرد تحول اساسی در صنعت زمانی اتفاق می‌افتد که استارت‏‌آپ‏‌های حوزه اینشورتک بتوانند در طراحی محصولات نوآورانه و تغییر در مدل‌های کسب‌و‌کاری و فرایندهای ارائه خدمات بیم‌ه‏ای، در کنار شرکت‌های بیمه قرار گیرند. آینده صنعت بیمه کشور، در شکل‌گیری اکوسیستم‌های مبتنی بر نوآوری باز، همکاری بین شرکت‏های بیمه و استارت‏‌آپ‏‌های اینشورتکی، و به‏‌کارگیری فناوری‌های نوینی چون هوش مصنوعی، بلاک‏چین و رمزارزها، تحلیل داده، مراکز تماس هوشمند و روبات‏‌های مشاور، و اینترنت اشیا است. بنابراین ایشنورتک‌ها می‌توانند در ارائه این خدمات و در نتیجه برآورده کردن نیازهای تازه و در حال تغییر مشتریان، کاهش هزینه‌های اجرایی ارائه خدمات بیمه‌ای، مدیریت بهینه ریسک و کاهش تقلب، به یاری شرکت‌های بیمه بشتابند.

البته نباید فراموش کرد در صنعت بیمه هنوز نگاه روشن و شفافی نسبت به مباحث نوآوری و ضرورت به‏کارگیری آن در زنجیره ارزش خدمات بیمه‌ای وجود ندارد. به عبارتی مدیران و تصمیم‌‏گیران صنعت هنوز اعتقاد و اعتماد لازم را به ظرفیت‏های اینشورتکی نداشته و کارشناسان بیمه‌ای نیز آشنایی چندانی در خصوص مباحث تحول دیجیتال ندارند.

بنابراین یکی از اولین قدم‏هایی که باید در شکل‌گیری فرهنگ تحول دیجیتال و حرکت به سوی نوآوری در شرکت‏های بیمه برداشته شود، آگاه‌سازی و آموزش افراد سازمان نسبت به این مقوله و همچنین استفاده از ظرفیت و توانمندی مدیران و مشاورانی است که با فضای تحول دیجیتال، نوآوری باز و به‏کارگیری فناوری در بیمه آشنا بوده و ضرورت تغییر را درک کرده باشند. همچنین وجود زیرساخت‏های نرم‏‌افزاری مناسب (Core Insurance) که چابکی و انعطاف‏‌پذیری لازم در به‌‏کارگیری نوآوری توسط شرکت‏‌های بیمه را داشته باشند، امری بسیار ضروری است.