مقدمه:
کسبوکارهای دیجیتال در صنایع مختلف با سرعتی فزاینده در حال فراگیر شدن هستند. عوامل متعددی بر توسعه کسبوکار دیجیتال تاثیرگذار است که یا موجب تقویت آن میشود یا از سوی دیگر مانعی در پیشرفت آن خواهد بود. در تحقیقات و تجربههای مختلف به مولفههایی در همین راستا اشاره شده است که در این گزارش به مهمترین آنها پرداخته میشود.
مولفه های موثر بر کسب و کار دیجیتال:
برای بررسی سیستماتیک این مولفهها، دو دستهی اصلی تعریف شدهاند؛ یکی مولفههای برونسازمانی که بیشتر عوامل محیطی هستند و از کنترل و اختیار سازمان خارجاند و دیگری مولفههای درونسازمانی که بر توسعه کسبوکار دیجیتال تاثیر میگذارند که در ادامه به اختصار بررسی میشوند:
به عنوان نمونه، شرکت بیمه Zurich برای مدنسازی سیستمهای Core خود با شرکت مشاوره فناوری Capgemini وارد همکاری شده است. همچنین یک پلتفرم جامع بیمهگری راهاندازی کرده تا همهی خدمات از صدور، Claim، فعالیت نمایندگیها و... در این سیستم به صورت یکپارچه گردهم بیاورد. علاوه بر اینها، راهاندازی اتوماسیون خود را نیز به Capgemini سپرده است. تمامی این فعالیتها میتوانند توسعه کسبوکار دیجیتال شرکت Zurich را تقویت کنند.
نمونهی دیگر، شرکت CRIF در انگلستان است که به صورت تخصصی به بانکها، شرکتهای مالی و بیمهای خدمات دیجیتالیسازی ارائه میدهد. این شرکت برنامهای به نام Digital Booster دارد که در قالب آن، توسعه محصولات ماژولار را در کوتاهمدت تسریع میکند و همچنین کانالهای توزیع را برای ارائه خدمات On-demand مناسبسازی مینماید.
به عنوان نمونه، شرکت DXC به صورت تخصصی از طریق سیستمهای ابری پلتفرمهای دیجیتال را به شرکتهای بیمه ارائه میدهد. و از همین طریق امنیت سایبری ایشان را نیز تامین میکند. همچنین خدمات دیگری که مورد نیاز شرکت بیمه است را به صورت Customized در اختیار آنها قرار میدهد. در واقع مالکیت این خدمات متعلق به DXC است و شرکتهای بیمه به صورت اجارهای از این خدمات بهره میبرند.
نمونهی دیگر، شرکت Xinshu در چین است که بر روی بیگ دیتا و هوش مصنوعی سرمایهگذاری فراوانی کرده است و برای شرکتهای بیمه موتور تصمیمگیری ایجاد میکند. این موتور برای کاهش مسیر توسعه محصول کاربرد دارد و همچنین کارایی شرکتهای بیمه را نیز بالا میبرد. Xinshu با دریافت دادهها از شرکت بیمه و پردازش آنها، راهکارهایی در اختیار ایشان قرار میدهد. به طور معمول واحدهای صدور، IT، اکچوئری، Claim و... در شرکتهای بیمه به صورت جداگانه فعالیت میکنند و ادغام آنها با یکدیگر هزینهبر است؛ اما Xinshu برای مرتبط کردن این واحدها به یکدیگر و استخراج دیتا از آنها راهکاری طراحی کرده است. و این کار در نهایت تصمیمگیری برای ایجاد محصول را تسهیل میکند. در شیوهی متعارف، این کار بین یک تا سه ماه طول میکشید اما ادعای Xinshu این است که با استفاده از مدلسازی توسط موتور تصمیمگیری ظرف یک تا سه هفته میتواند فرایند توسعه محصول را به سرانجام برساند. در حال حاضر Xinshu با شرکتهای بزرگ بیمه از جمله Swiss Re و Hong Kong Life و...در حال همکاری است.
مولفهی دیگر، یادگیرندگی سازمان است به این معنا که سرمایهگذاری بر روی نفرات سازمان امری ضروری است. تقویت سطح مهارت ایشان منجر به این میشود که بتوانند در زمان مناسب در جایگاههای متفاوت ایفای نقش کنند. لذا برنامههای آموزشی، منتورینگ و... نقش مهمی در این امر دارد. به عنوان مثال، کارکنان شرکت AXA به بیش از ۳۰۰ برنامه دسترسی دارند که حاصل همکاری شرکت AXA و پلتفرم Coursera است و به دنبال آن هر یک از افراد دست کم سه دوره آموزشی (دادهکاوی، مدیریت پروژه، بازاریابی دیجیتال و...) را گذراندهاند. این اقدام موجب میشود کارکنان شرکت چندمهارتی تربیت بشوند و همچنین باعث بالارفتن سطح تعامل در سازمان نیز میشود.
تقویت همکاری میانواحدی نیز از دیگر مولفههای فرهنگ سازمانی است. تفکر سیلویی و فعالیت جداگانه واحدهای مختلف به شدت میتواند بر توسعه محصول دیجیتال اثر منفی بگذارد. به عنوان مثال اگر واحدهای IT و بازاریابی جداگانه کار نکنند یا دستکم یک Hub داده برای اشتراکگذاری داشته باشند، روند توسعه کسبوکار در آن شرکت به شدت تقویت خواهد شد.
قابلیتهای مختلف: تقویت یکسری قابلیتها در سازمان نیز ضروری به نظر میرسد از جمله: